Ασπράγγελοι
Οι Ασπράγγελοι είναι χτισμένοι σε υψόμετρο 1.000 μέτρων στις πλαγιές του όρους Μιτσικέλι, οροσειράς της Πίνδου Μέχρι το 1927 ονομάζονταν Δοβρά ή Ντοβρά
Η πρώτη αναφορά για τον οικισμό γίνεται το 1380 και γνωρίζει ανάπτυξη κατά το 16ο και 17ο αιώνα. Κατά τον 19ο αιώνα, ήταν οικονομικά ανθηρό κεφαλοχώρι.
Κατά τη Γερμανική Κατοχή, το χωριό ανέπτυξε αντίσταση κατά των Ναζί, οι οποίοι σε αντίποινα το πυρπόλησαν στις 15 Ιουλίου 1943, με απολογισμό 115 καμένα σπίτια και 2 νεκρούς.
Περίπου ένα χιλιόμετρο πριν το χωριό έχει ανεγερθεί το Μνημείο της Ζαγορίσιας Γυναίκας. Στο χωριό σώζεται και το παλαιό μοναστήρι της Δοβράς, που χρονολογείται από το 1600. Επίσης στις πλαγιές του λειτουργεί πίστα για πτήσεις με ανεμόπτερο.
Βίτσα
Xαρακτηρισμένος παραδοσιακός οικισμός, με ιδιαίτερο ιστορικό, αρχιτεκτονικό και οικολογικό ενδιαφέρον, είναι ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά χωριά του Ζα¬γορίου (τόπος πίσω από τα βουνά ), περιοχή μοναδική στην Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη για την ιστορία, τον πολιτισμό και τη φύση της. Βρίσκεται σε απόσταση 36 χιλιομέτρων από την πόλη των Ιωαννίνων, πάνω στον οδικό άξονα του Κεντρικού Ζαγορίου, στα όρια του Εθνικού Δρυμού Βίκου-Αώου και στην αρχή της περίφημης χαράδρας του Βίκου.
Κτισμένη αμφιθεατρικά σε περιοχή απαράμιλλου φυσικού κάλλους, εντυπωσιάζει και προκαλεί τον ανυποψίαστο επισκέπτη να περιδιαβεί τα λιθόστρωτα καλντερίμια του χωριού και να αφουγκραστεί τα μυστικά του…
Όπως σε όλα τα Ζαγοροχώρια έτσι και στη Βίτσα διατηρούνται τα παραδοσιακά πανηγύρια όλο το καλοκαίρι , με παραδοσιακή μουσική και χορούς.
Δίκορφο
Το Δίκορφο ή Δικόρυφο είναι ορεινό χωριό του νομού Ιωαννίνων και ανήκει στα Ζαγοροχωρια της Ηπείρου. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1.000 μέτρων στις βόρειοανατολικές πλαγιές του όρους Μιτσικέλι. Απέχει 38 χλμ. από τα Ιωάννινα.
Το παλαιό όνομα του χωριού ήταν Τσ(ι)οντίλα ή Ζωνδήλα[1][2], μάλλον αλβανικής ή σλαβικής προέλευσης.
Ο οικισμός χρονολογείται τουλάχιστον από το 1431 (“Μικρή Τζοντίλα”), Στην περιοχή έχουν ανακαλυφθεί ερείπια φρουρίου και αγγεία της ύστερης ρωμαϊκής περιόδου. Γνώρισε ευημερία από το 17ο έως το 19ο αιώνα.
Δίλοφο
Το Δίλοφο είναι ορεινό χωριό τού νομού Ιωαννίνων και ανήκει στο συγκρότημα των Ζαγοροχωρίων τής Ηπείρου. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 900 μέτρων στις πλαγιές της Τύμφης. Η αυθεντική Ζαγορίσια ταυτότητα και Παράδοση το κάνουν να ξεχωρίζει ανάμεσα από τα περισσότερα και ομολογουμένως πανέμορφα χωρία του Ζαγορίου. Το παλαιότερο όνομα τού χωριού μέχρι το 1920 ήταν Σοποτσέλι, ονομασία η οποία στα σλάβικα και βλάχικα σημαίνει “τόπος με πολλά νερά”.
Ελαφότοπος
Το Τσερβάρι, κτισμένο στα 1150 μέτρα, κατοικήθηκε γύρω στα 1200. Στα 1538 με απόφαση της Πύλης συνενώθηκαν σε μια κοινότητα, την κοινότητα Τσερβαρίου που το 1928 μετονομάστηκε σε Ελαφότοπος. Στα βορειοδυτικά του χωριού σώζεται οχυρωμένος οικισμός που έχει χρονολογηθεί γύρω στο 300 π.Χ. και πρόκειται πιθανώς για κτηνοτροφικό οικισμό των Μολοσσών, εποχή που βασιλιάς της Ηπείρου ήταν ο Πύρρος
Από το 1993 λειτουργεί στον Ελαφότοπο στο χώρο του παλιού δημοτικού σχολείου ένα σπουδαίο Λαογραφικό Μουσείο. Περίπου χίλια αντικείμενα κατανεμημένα σε 24 κατηγορίες επαγγελματικού προσανατολισμού είναι εκτεθειμένα. Όλα τα επαγγέλματα της παλιάς εποχής, πεταλωτής, κηροχύτης, γανωτής, τενεκτσής, σαμαράς, κ.α. είναι συγκεντρωμένα σε μια προσπάθεια να διασωθούν λαογραφικά στοιχεία της ευρύτερης περιοχής.
Κάτω Πεδινά
Το χωριό, στο Χρυσόβουλο του 1361, αναφέρεται ως Σουδενά. Σε ενθύμηση του 1627, το χωριό αναφέρεται και ως Στούδενα. Ο Λαμπρίδης ερμηνεύοντας το τοπωνύμιο Στούδενα ως «τόπο ψυχρό», αναφέρει ότι το χωριό μέχρι το 1634 λεγόταν Στούδενα.
Στις θέσεις «Γκορτζιά» και «Λακκιά Σπανού» υπάρχουν αρχαιολογικά ευρήματα τάφων του 11ου – 12ου αιώνα. Τα ευρήματα φυλάσσονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων.
Οι κάτοικοί του κατά τον 15ο αιώνα, μεταναστεύουν μαζί με κατοίκους των Άνω Σουδενών στα Καλάβρυτα Αχαίας, εξαιτίας επεισοδίων με κάποιο Τούρκο Αξιωματικό.
Περνώντας από τα Κ. Πεδινά ο επισκέπτης φτάνει στο χωριό Αρίστη ( για ράφτινγκ , Καγιάκ και κανό στον ποταμό Βοϊδομάτη) και από εκεί στο χωριό Πάπιγκο για αναρρίχηση στην Αστράκα και τη Δρακόλιμνη , αφού θαυμάσει τις Κολυμβήθρες.
Μονοδένδρι
Το Μονοδένδρι γνώρισε μεγάλη οικονομική και εμπορική ακμή τον 18ο και 19ο αιώνα και ανεγέρθηκαν πολλές εκκλησίες, σχολεία και αρχοντικά από τους ευεργέτες του. Το χωριό είναι και γενέτειρα των εθνικών ευεργετών της χώρας μας Μάνθου και Γεωργίου Ριζάρη.
Οι αδελφοί Ριζάρη ήταν μεγαλέμποροι με έδρα την Ρωσία και διέθεσαν την περιουσία τους για την ίδρυση και λειτουργία της Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής. Με χρήματα από το κληροδότημα των αδελφών Ριζάρη λειτουργεί σήμερα η χειροτεχνική σχολή όπου μπορείτε να δείτε ή και να αγοράσετε όμορφα υφαντά και κεντήματα.
Από το χωριό του Μονοδενδρίου κατάγεται και ο μεγάλος δάσκαλος του Έθνους Αθανάσιος Ψαλίδας (1767 – 1829).
Το Μονοδένδρι είναι ένα από τα ομορφότερα χωριά του Ζαγορίου με μοναδική θέα και συγκεντρώνει πλήθος επισκεπτών κάθε χρόνο.
Χαρακτηριστικά πέτρινα σοκάκια, πετρόχτιστα σπίτια και αρχοντικά εντυπωσιάζουν με την περίφημη Ζαγορίτικη αρχιτεκτονική. Όλο το χωριό είναι ομοιόμορφα χτισμένο με την γκρίζα πέτρα. Από το Μονοδένδρι ξεκινά μονοπάτι που σας οδηγεί μέσα στη χαράδρα του Βίκου και τις πηγές του Βοϊδομάτη, μετά από μια απολαυστική διαδρομή. Το χωριό αποτελεί αφετηρία για το φαράγγι του Βίκου αλλά και για πολλές ορειβατικές και πεζοπορικές διαδρομές. Πανέμορφη θέα της χαράδρας του Βίκου είναι λίγο έξω από το χωριό , στη θέση Οξυά , αλλά και από το μοναστήρι της Αγ. Παρασκευής .
Το Μονοδένδρι διεκδικεί επάξια μια θέση ενός από τα ωραιότερα χωριά του Ζαγορίου και όχι αδίκως, αφού διαθέτει ένα τοπίο απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς και μαγευτική θέα που κόβει την ανάσα!
Ελατοχώρι
Το Ελατοχώρι είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1.100 μέτρων, στους πρόποδες της κορυφής της Τσούκα Τζίνα. Απέχει 57 χιλιόμετρα από την πόλη των Ιωαννίνων. Έως το 1927 το χωριό ονομάζονταν Τσερνέσι και με αυτό το όνομα αναφέρεται στο ηπειρώτικο δημοτικό τραγούδι ο Φεζοδερβέναγας («…και στο Τσερνέσι ξημέρωσε…»).
Πάνω από το χωριό υψώνεται η κορυφή της Τσούκα Τζίνα. Στην περιοχή του Ελατοχωρίου υπάρχουν λίμνες, πέτρινα γεφύρια, ποτάμια και δάση. Σε κοντινή απόσταση από το χωριό υπάρχει το βουνό της Τσούκα Ρόσα, το οποίο αποτελείται από πεύκα, έλατα, οξυές, ρόμπολα, πλατάνια και από πλούσια πανίδα όπως αγριογούρουνα, λαγούς, αρκούδες και άλλα άγρια ζώα.
Καρυές
Οι Καρυές βρίσκονται μεταξύ Μηλιωτάδων και Καβαλαρίου.
Πρόκειται για ορεινό οικισμό στις νοτιο-ανατολικές απολήξεις του όρους Μιτσικέλι, και σε υψόμετρο 630 μέτρα. Έχει άφθονα νερά και καλά βοσκοτόπια
Στα 1924 κάτοικοι των Λιγκιάδων μετοίκησαν επίσης στους Μογγλιούς. Ήταν και ο λόγος που πολλοί Λιγκιαδίτες γλίτωσαν από το ολοκαύτωμα του 1943.
Ηλιοχώρι
Το Ντομπρίνοβο (Ηλιοχώρι) βρίσκεται 70 περίπου χιλιόμετρα βορειοανατολικά των Ιωαννίνων, στις πλαγιές του όρους Τύμφη, με υψόμετρο περίπου 900μ. μέσα στην καταπράσινη φύση.
Γνωρίζουμε ότι στα μέσα του 14ου αιώνα στο χωριό κτίζεται το μοναστήρι της Παναγίας, από Κρητικούς μοναχούς.
Το 1943 οι γερμανοί έκαψαν το χωριό. Στο διάστημα του μεσοπολέμου στο χωριό η κατάσταση γίνεται πολύ δύσκολη
Το 1927, «αποφασίζετε» η αλλαγή του ονόματος. Το Ντομπρίνοβο γίνεται πλέον Ηλιοχώρι.
Στις 18 Οκτωβρίου του 1943 οι Γερμανοί καίνε όλα τα χωριά της περιοχής και φυσικά και το Ηλιοχώρι.
Ένα από τα πιο όμορφα μέρη που είναι οι καταρράκτες στο χωρίο Ηλιοχώρι. Τρεις καταρράκτες στο σύνολο που σχηματίζουν 2 μεγάλες καταπράσινες βάθρες, κυριολεκτικά μέσα σε παρθένο δάσος.
Ένα μικρό πανέμορφο ζαγοροχώρι με ιδιαίτερη ρυμοτομία, αμφιθεατρικά χτισμένο, κοιτάζει τον Βοιδομάτη ποταμό ενώ στην πλάτη του έχει την εντυπωσιακή Βορεινή ορθοπλαγιά της Γκαμήλα. Αλπικό τοπίο με την ηρεμία του δάσους μπροστά σου και την ένταση της πιο εντυπωσιακής κορυφογραμμής στην Ελλάδα.
Καπέσοβο
Υπέροχο και παραδοσιακό, το Καπεσοβο έχει λίγους κατοίκους αλλά πολλές ομορφιές. Δίπλα στο Βραδέτο, ενώνεται μαζί του με τη Σκάλα Βραδέτου, ένα από τα ωραιότερα πλακόστρωτα της περιοχής. Από τα πιο αξιόλογα αξιοθέατα είναι η Χάρτα του Ρήγα Φεραίου .
Το Καπέσοβο απέχει 43 χλμ. από τα Γιάννενα στα 1.100 μέτρα υψόμετρο. Επίσης, στο Καπέσοβο ενδιαφέρον παρουσιάζουν η βιβλιοθήκη, το Λαογραφικό Μουσείο (Πασχάλειος Σχολή) και το Πολιτιστικό Κέντρο.
Σε υψόμετρο 1.100 μ., ξεχωρίζει για τα υπέροχα αρχοντικά του -μεταξύ των οποίων και η Πασχάλειος Σχολή με τα σπάνια βιβλία και το λαογραφικό της μουσείο (στα εκθέματα θα βρείτε και ένα από τα τέσσερα αυθεντικά αντίτυπα της Xάρτας του Pήγα Bελεστινλή). Εξω από το χωριό έχουν ανακαλυφθεί ίχνη αρχαίου τείχους, πράγμα που μαρτυρεί την ιστορία του.
Κήποι
Ενα προς ένα, και τα 46 Ζαγοροχώρια είναι υπέροχα. Ανάμεσά τους οι Κήποι, χτισμένοι σε υψόμετρο 800 μ., που πήραν το όνομά τους από τους κήπους με τα οπωροφόρα και τα λουλούδια των παραδοσιακών σπιτιών. Για το πότισμά τους φροντίζει o Μπαγιώτικος (παραπόταμος του Βίκου), που περνάει μέσα από το χωριό. Οι Κήποι βρίσκονται στην καρδιά του Κεντρικού Ζαγορίου, εκεί όπου συναντιούνται τα όρη Μιτσικέλι και Τύμφη της βόρειας Πίνδου, σε απόσταση 39 χλμ. από τα Ιωάννινα. Το χωριό των περίπου 70 κατοίκων έχει πέτρινες βρύσες και καλντερίμια, ένα ψηλό καμπαναριό με ρολόι στο προαύλιο του ναού του Αγίου Νικολάου, καθώς και το λαογραφικό μουσείο «Αγάπιος Τόλης» , με οικιακά αντικείμενα, παραδοσιακές φορεσιές και πλήθος άλλων λαογραφικών εκθεμάτων .
Κοντά στους Κήπους βρίσκονται τα πιο όμορφα Παραδοσιακά τοξωτά Πέτρινα γεφύρια του Ζαγορίου, όπως του Κοντοδήμου στην είσοδο του χωριού, σε απόσταση περιπάτου το φημισμένο γεφύρι του Κόκκορη (ή Νούτσου), που χτίστηκε το 1750, και το τρίτοξο Καλογερικό του 1748, γνωστό και ως «κινούμενη κάμπια».
Οσοι αγαπάτε την πεζοπορία κατευθυνθείτε προς το Φαράγγι του Βίκου για μια ολοήμερη απόδραση, την οποία μπορείτε να συνδυάσετε και με άλλες δράσεις, όπως η συλλογή μανιταριών.
Το καλοκαίρι διοργανώνονται αγώνες για Ποδήλατο βουνού, το Zagori race.
Κουκούλι
Ένα από τα 46 χωριά της οικιστικής ενότητας του Ζαγορίου.
Ανήκει στο Δήμο Ζαγορίου, απέχει 38 χιλιόμετρα από τα Ιωάννινα και έχει υψόμετρο 870 μέτρα στο μεσοχώρι.
Συγκροτήθηκε σαν οικισμός πριν από το 1430 μ.Χ. και είναι κτισμένο με ξεχωριστή παραδοσιακή αρχιτεκτονική.
Πήρε το όνομα από τις πολύ μεγάλες πέτρες ( = κουκούλες, λατ.Cuculla = καλύπτρα) που υπάρχουν στην περιοχή , η από την σηροτροφία που ίσως ασχολήθηκαν παλιά οι κάτοικοί του.
Στο Ζαγόρι όλα τα πέτρινα γεφύρια έγιναν από συντεχνίες μαστόρων που ήταν ειδικευμένοι στο κτίσιμο γεφυριών, το οποίο ήταν πολύ δύσκολο και απαιτούσε μεγάλη τέχνη.
Στο Κουκούλι ανήκουν τέσσερα πέτρινα γεφύρια με καμάρες στο ποτάμι του Βίκου: Το γεφύρι του Μίσιου , το γεφύρι του Νούτσου ή Κόκκορου, το γεφύρι του Πλακίδα ή Καλογερικό και το γεφύρι του Κοντοδήμου ή Λαζαρίδη.
Δίπλα από τα τέσσερα αυτά γεφύρια υπήρχαν αντίστοιχα και μύλοι, οι οποίοι βρισκόταν στην δεξιά πλευρά του ποταμού, προς το μέρος του Κουκουλίου. Λόγω γειτνίασης με το αντίστοιχο γεφύρι, φέρουν και το αντίστοιχο όνομα.
Νεγάδες
Σε υψόμετρο 1060 μ. στην κατάφυτη πλαγιά από δρύς ενός λόφου και σε απόλυτη αρμονία της φύσης με τον πολιτισμό, το χωριό Νεγάδες είναι ένα από τα πιο παλιά αρχοντοχώρια του Ζαγορίου. Ακόμη και σήμερα τα παλιά κτήρια, τα αρχοντικά σπίτια και η φημισμένη τρίκλιτη, μοναδική στα Βαλκάνια, εκκλησία του Αγίου Γεωργίου μαρτυρούν μια περασμένη εποχή πολιτισμικής ανάπτυξης.
Στους Νεγάδες θα βρεις την απόλυτη ηρεμία, την επαφή με την φύση, τον καλό ύπνο, το καλό φαγητό, το νερό από πηγές, αλλά και όλες τις δραστηριότητες που μπορείς να κάνεις στα Ζαγοροχώρια.
Το χωριό ήταν συγκροτημένος οικισμός από το 1312, γνώρισε σημαντική πληθυσμιακή αύξηση. Κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας ανέπτυξε έναν αξιόλογο πολιτισμό και ανέδειξε πολλούς ευεργέτες που πρόκοψαν στην Μολδαβία, τη Βλαχιά ,την Αυστρία και τη Ρωσία.
Σκαμνέλι
Το Σκαμνέλι είναι χωριό του κεντρικού Ζαγορίου, βρίσκεται 54 χιλιόμετρα βόρεια των Ιωαννίνων. Είναι χτισμένο στις παρυφές της Τύμφης, δίπλα στην τοποθεσία “Γυφτόκαμπος”.
Η περιοχή κατοικούνταν από την προϊστορική περίοδο, σε αυτό μαρτυρούν και τα αρχαία (λεγόμενα πελασγικά) τείχη που βρίσκονται σε μικρή απόσταση από το Σκαμνέλι. Κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής το χωριό πυρπολήθηκε από τους Γερμανούς, ως αποτέλεσμα σήμερα να έχει χάσει μέρος της παραδοσιακής του εικόνας. Παρόλα αυτά υπάρχουν αρκετά παλιά αρχοντικά, λιθόκτιστα μονοπάτια και πλατείες. Ο ναός των Αγίων Αποστόλων κτισμένος το 1793, δεσπόζει στην κεντρική πλατεία (μεσοχώρι).
Τσεπέλοβο
Το Τσεπέλοβο συνδυάζει το πράσινο της σπάνιας χλωρίδας της περιοχής με το γκρι της πέτρας των σπιτιών και των καλντεριμιών και δημιουργείται η εντύπωση πως επικρατεί μια φυσική αρμονία.
Το Τσεπέλοβο δημιουργήθηκε στο σημερινό χώρο τον 14ο αιώνα Υπήρξε το διοικητικό κέντρο του Ζαγορίου από τον 18ο αιώνα και άνθησε πολιτισμικά και οικονομικά τον 18ο και 19ο αιώνα .
Η ιδιαίτερη σημασία των Τσεπελοβιτών για τα γράμματα φαίνεται απ΄το ότι εδώ βρήκαν καταφύγιο όταν κυνηγήθηκαν απ΄τον Αλή Πασά ο ποιητής Ιωάννης Βηλαράς (ο τάφος του βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του Τσούφλειου Φαρμακείου) καθώς και ο μεγάλος διαφωτιστής Αθανάσιος Ψαλλίδας ο οποίος δίδασκε για δύο χρόνια και στο σχολείο του χωριού. Επίσης δεν είναι τυχαία και η επιλογή ίδρυσης Πανεπιστημίου λίγο πριν ξεσπάσει η επανάσταση του 1821, στο Μοναστήρι του “Αι Γιάννη Ρογκοβού”. Το Τσεπέλοβο αποτελεί γενέτειρα του Κωνσταντίνου Ράδου, του εμπνευστή της ιδέας ίδρυσης της Φιλικής Εταιρείας.
Ένα από τα πολλά δείγματα της μεγάλης πολιτιστικής ακμής του Τσεπελόβου, είναι η κεντρική εκκλησία του χωριού, Άγιος Νικόλαος που αποτελεί ένα “Ζωντανό Μουσείο” αγιογραφίας με πλήρη αγιογράφηση όλων των επιφανειών του ναού από Ζαγορίσιους Αγιογράφιους. Η συντήρηση των αγιογραφιών κατέστησε την παραπάνω εκκλησία μνημείο τέχνης.
Από το Τσεπέλοβο μπορεί ο επισκέπτης να οδοιπορήσει προς τη Δρακόλιμνη και την Αστράκα
Φραγκάδες
Οι Φραγκάδες είναι χωρίο του νομού Ιωαννίνων ένα από τα παλαιότερα Ζαγοροχώρια. Βρίσκονται στις νότιες πλαγιές της Τύμφης, 50 χιλιόμετρα βορειοανατολικά των Ιωαννίνων, χτισμένο σε υψόμετρο 960 μέτρων, περιτριγυρισμένο με πυκνά δάση και με εκπληκτική θέα στο Ανατολικό Ζαγόρι.
Ο οικισμός έχει πολύ βαθειές ρίζες, αφού γίνεται αναφορά σε σημειώσεις της Μονής Βουτσάς Γρεβενιτίου, και η παράδοση λέει ότι ιδρύθηκε το 672 απο το βυζαντινό αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Πωγωνάτο.
Το χωριό κάηκε κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου αλλά οι κάτοικοί του το ξανάχτισαν.
Η ιδιαίτερη αρχιτεκτονική των πέτρινων σπιτιών δένει αρμονικά με το καταπράσινο άγριο και παρθένο φυσικό τοπίο. Τα χρώματα της φύσης αλλάζουν ανάλογα με την εποχή, αλλά είναι εξίσου μαγικά, χειμώνα και καλοκαίρι. Οι Φραγκάδες είναι ανακηρυγμένος παραδοσιακός οικισμός.
Βοβούσα
Εβδομήντα χιλιόμετρα μακριά από τα Ιωάννινα, στα διάσημα Ζαγοροχώρια, βρίσκεται το πανέμορφο χωριό της Βοβούσας.
Πήρε το όνομά της από τον ποταμό Αώο (Βοϊούσα ή Μπαϊάσα) από τη βοή των νερών του ποταμού και στη συνέχεια από Βοϊούσα έγινε Βοβούσα. Η ιστορία του χωριού ξεκινάει τον 10ο αι. με τις μετακινήσεις των Βλάχων στα χωριά της Πίνδου. Το χωριό διασχίζει ο ποταμός Αώος και από το όνομά του, Βοβούσα, το πήρε από την βουή των τρεχούμενων νερών του.
Χαρακτηριστικό του χωριού είναι τα πετρόχτιστα σπίτια αλλά και τα τοξωτά γεφύρια.
Έχει ενδιαφέρον: Το μεγάλο πέτρινο γεφύρι που είναι στη μέση του χωριού και έχει χαρακτηριστεί ως νεότερο αρχαιολογικό μνημείο, χτίστηκε το 1748 και ενώνει τις δυο γειτονιές.
Στη Βοβούσα υπάρχει επίσης ο ναός του Αγίου Γεωργίου που έχει χτιστεί το 1814 αλλά και η Ιερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου.
Μια ανάσα από το χωριό βρίσκεται και ο Εθνικός Δρυμός Βάλια Κάλντα.
Λιγότερο διάσημη αλλά όχι λιγότερο όμορφη από τα υπόλοιπα Ζαγοροχώρια, η Βοβούσα Ιωαννίνων ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους οικισμούς της περιοχής χάρη στο εντυπωσιακό πέτρινο γεφύρι που ενώνει τις δυο γειτονιές της, το οποίο αποτελεί το σήμα κατατεθέν της.
Ανήκε στο Ανατολικό Ζαγόρι, το οποίο περιλαμβάνει τα χωριά της κοιλάδας του Βάρδα (Γρεβενίτι, Ελατοχώρι, Μακρίνο, Φλαμπουράρι, Τρίστενο), της κοιλάδας του Ζαγορίτικου (Ανθρακίτης, Καρυές, Δόλιανη, Καβαλάρι), τα χωριά Δεμάτι, Ιτέα, Πέτρα, Καστανώνας και τους συνοικισμούς Αγίας Παρασκευής και Ποταμιάς.
Η Βοβούσα κατοικείται κυρίως από Βλάχους και λίγους Σαρακατσάνους Η όμορφη φύση που την περιβάλλει και το πλούσιο οικοσύστημα της περιοχής είναι η πραγματική «προίκα» της, καθώς βρίσκεται σε προνομιακό σημείο, σε μια καταπράσινη κοιλάδα στο κέντρο του Εθνικού Πάρκου της Βόρειας Πίνδου, στα όρια του Εθνικού Δρυμού της Βάλια Κάλντα.
